Samljóð í Dali

V.U. Hammershaimb hevur ein tekst ella eina ritroynd í 1901, sum hann kallar Samljóð og misljóð . Hann ber saman eitt streingjaljóðføri við sambandið millum menniskju, samskiftið:

Samljóð og misljóð.

Tað er sjálvsagt, at samljóð er nakað gott og dámligt, og óljóð ella misljóð tvörturimóti nakað Ijótt, sum hvörjum rættiligum manni líkar illa.

Tí sigir eitt gamalt orðtak: »streingir skulu spennast, so teir ljóða væl saman«. Hetta orðtakið er nú í sínum upphavi sagt um streingjaleikir (hörpur, fiólir og tílíkt). Hvör strongur hevir sítt ljöð: ein strongur er brummandi djúpur, ein annar háur og fíntljóðandi, og hinir millumparta, men allir hava teir ymist ljóð sín ámillum, og tó kann eitt deigiligt samljóð av teimum koma fram, tá ið hvór strongur lagaliga er spentur í eitt samljóð, sum yndisliga letur og klingar í mannaoyrum og
undar-liga kann bloyta mannahjartað hjá teimum, sum áhoyrandi eru.

.... er tað deigiligt at lurta eftir samljóðinum á streingjaleikinum, hvaðana meiri grípandi fyri hjartað at hoyra songin bornan fram av mannamunnum við lagi, sum rørir hjartastreingir; hvat
makt hava tá ikki orðini inn í hjartað, tá ið tey eru sungin í rættum lagi av mongum í felagi, til at vekja hugin í mannabarminum til alt, sum ljóst og gleðiligt er at liva fyri.

..... tí har eru eisini streingir, som hava ymis ljóð: nökur eru góð ljóð sum kærleikur, tá ið hann hevir sítt fulltónandi ljóð har inni  við ölluni öðrum góðum tonkum og følilsum, ......

Men í okkara syndugu natúr eru aðrir streingir, sum tí verri ovlætt vilja koma fram og taka ræðið frá hinum. Tá ið vreiðis, illsinnis, hats, hevndar tankar og onnur syndalyst fáa loyvi at ráða í hjartanum, so er samljóðið av hjartastreingjunum spilt, og óljóð og missljóð brýtur fram. 

Teksturin er nakað longri og kann lesast á (http://runeberg.org/lesibok/0320.html). VUH ber streingirnar saman við trý viðurskifti 1) menniskjans hjarta, 2) eina fjøld av menniskjum sum syngja saman 3) tjóðina.

Vilhelmina (83) trummaði okkum saman enn einaferð. Og eg haldi hesin tekstur og hesin boðskapur hóskar so væl til Vilhelminu. Hvør kann sum hon kommunikera við menniskju børn, ung og gomul? Samljóð er hennara millumnavn, so musikalsk sum hon er á orgli og harmoniku og í sangi, so musikalsk er hon í samskiftinum við menniskju, altíð við tí góða orðinum ella sanginum, altíð strembandi eftir samljóði. Samljóð  merkir ikki, at øll hava somu meining, ella at øll siga tað sama, tann brummandi tónin og tann fíntljóðandi skula báðir vera fyri at fáa tað rætta ljóðið.

Vit høvdu ein sælan seinnapart í Eiriksgarði, vit sungu og sungu og sungu. Sangheftið var sjálvandi úrvalssangir, og Símun Erik, ein ommusonur  og Vilhelmina sjálv spældu undir.

Takk Vilhelmina!

Og takk sjálvandi tit øll, sum gjørdu tað møguligt hjá Vilhelminu at skipa fyri hesi deigiligu sangløtu.