Rennur og rennur foli mín...

Nú er so langt síðani nakað kom á dalsbloggin. Og í 2023 vóru bara 3 uppsløg inni her. Vóni at tað verða fleiri spennandi søgur í 2024.

Fór suður 30. desember. Mín fyrsti túrur í Sandoyartunlinum, tað var heilt ævintýrligt at koma upp í Traðardali. Vinkona mín Sólveig var við í ferðini.

Vit báðar vóru í kirkju tvær ferðir. Orðið nýggjársaftan var óhugnaliga aktuelt: um hvussu ísraelsmenn trýstu og bardu filistar, teir róku teir undan sær, og Gud hjálpti teimum...ja, ja og so er enn fleiri túsund ár seinni, enn trýsta og reka ísraelsmenn. 

Lesturin nýggjárdag var ikki so óunniligur, tað var um bøn, um bønina, sum Jesus lærdi lærisveinarnar at biðja. Men tað var løgið at hoyra, at Martin R. Jacobsen hevði eina viðmerking til teirra, sum ikki brúka faðirvár: "summi halda, at bønir skula ikki vera fastar ramsur, sum altíð ljóða eins. Halda at bønin skal vera persónlig og soleiðis spegla prsónliga trúgv."  

Ein sera góð og friðsæl løtas í krirkjuni í Dali.

Stormur og regn var millum jól og nýggjár, og fleiri bygdir avlýstu sítt nýggjársbál, men ikki dalbingar. Teir bygdu eitt stórt bál á Kirkjujørðini, sum nú skal vera p-pláss. Hann var eystan í ættini, so roykur og neistar fuku inn í Botn. Onkur helt fyri, at tað fór at vera lætt at grilla í heyst hjá botnamonnum, tí lombini eru longu pre-grillað.

Menninir vóru væl ílatnir og væl útgjørdir við bensini, so at logarnir sluppu at sleikja tann regnváta viðin. 

Nú boðaði Jónleif frá, at um 5 minuttir fóru harmonikutónar at verða á terrassuni á Gerðinum. Eg fór heim eftir onkrum dropa og so á Gerð . Jú sanniliga Jónleif sveik ikki heldur í ár. Hann helt fyrst eina røðu, og síðani avdúkaði hann tann árliga táttin um árið, ið fór:

Nýggjárssangur 2023 

Lag: Kristina fyri handan á 

 

1.  

Á Hólmafløtti verður smíðað 

Húsið tað umbyggjast skal    

Dalbingar so spentir bíða,                           

Tí inn í húsið sæst so væl. 

Tað mesta er av glasi 

Tó onkur planki er 

So fínt við øllum fjasi 

Men enn er hús í gerð. 

 

2.

Bødvar vil í Leingifót byggja,  

fleiri “undbøkssummarhús” 

Í Rottufossi har skal liggja 

ein fín modernað felagsbrús.  

Og “geit” skal Helga vera,  

hon lærir seg nógv mál, 

Hon dugir at frambera,  

á átta málum skál. 

 

3. 

Gullbrúdleyp í Eiriksgarði 

So oftani tað hendir seg. 

Av Gerðinum í ár var parið. 

Har inn tey hava smalan veg. 

ein hann er so moyrur, 

Og veit hann gleið útí. 

Um Dalin fólk nú hoyrir 

so vakurt spolarí. 

 

4. 

Ólavur sær húsið seldi,  

Og Martin Suni keypti tað. 

Har liva tey í sonnum veldi 

Tey njóta hvønn Guds skapta dag 

Og børnini tey renna  

Elta seyð og gás, 

Inn í hús teir spenna 

So fólk má steingja lás. 

 

5. 

á Hólmafløtti var ein seyður 

yvir hundrað pund hann vá 

Á eftirgróðri lá sum deyður, 

Reisti seg sjáldan uppfrá. 

Men tá ið teir hann flettu, 

Var lagið heilt í topp. 

Við pávan javnt teir mettu  

Hendan veðrakropp. 

 

 6. 

Skorðadagur hann var harður,  

kvøldið tað var sera gott,  

Malthúsbarr er karmur kærur,  

Perur, sangur út á nátt.  

So dúgliga var reypað,  

um pengar, vektartal,  

teir flestu skuldu keypa  

umleið hálvan Dal. 

 

7. 

Í gjøgnum Stórafjall nú lýsti,  

Anfinn skjeyt tað síðsta burt. 

Eiriksgarður veitslu hýsti 

Ikki var eitt eyga turt. 

Har bóru fólk fram røðu,  

og øll tey hugna sær,  

í útvarpi var sending  

har Gunnar vertur var.  

 

8. 

Nú ein sandoyartunnil fingu 

Og tað bleiv feirað við maner, 

glaðastir av øllum gingu  

Klokkarin og ein av Gerð, 

Klokkarin fór í taxa,  

hin á Sandi gekk, 

Øll onnur bangin leita,  

tí báðir vóru vekk. 

 

9. 

Vinnie hevur Edvard fingið 

 til at gera sær eitt hús. 

Har hevur hann í bjálkum hingið, 

sum ein onnur førilús. 

Nú húsið tað er liðugt,  

Málað, reist og takt. 

Í potti situr Heidi  

Í nýggjari svimjidrakt.

 

 

10. 

Nú á ársins síðsta degi 

Vit takka fyri tað sum fór 

Bygdarfólkið er so fegið

Tí árið hevði framtøk stór. 

Tunlar í hópa tali 

Og so nógv annað gott 

Vit trívast væl í Dali 

Og fella ei í fátt. 

Aftaná fór eg ein túr inn til Oddvør og Jóanes, har tey sótu umringað av børnum, sonarkonum og barnabørnum. So festligt. 

Á útipallinum

Annar spældi uttanfyri, hin spældi inni. 

Nýggjarsdag var eg til døgurða í Rununi hjá Sólveig og Bergi. Og so fóru vit í Eiriksgarð at dansa. Tunnilseffektin var sera sjónlig, sera nógv fólk, heilur bussu við fólki úr Klaksvík.

Og nú eri eg aftur í Havn.

Túrurin norður tók 38 min (Dalur.tunnil 20; tunnil 8; tunnil-heim 10)

Móðir kæra móðir....

Gullbrúdleyp í Dali

HJARTALIGA TILLUKKU ! 

Hevði glett meg leingi til hesa veitslu. Tað mátti blíva gott, tá i ð tey á Gerðinum fóru at halda ball. Tiltikin vertskapsfólk. Og veitslan var so góð, hon byrjaði seinnapartin.  Fantastiskur matur, góðar talur og sangur.

Lag: Frættu tit hvat Rasmus segði....

1.Veitslurómur er í  Dali                                                                  

Tiltikin sum vertskapsbygd                                                             

Hittast vit í Eirikssali,                                                                  

Heiðra tey í felags frygd.                                                                  

Stórur dagur var í gjár                                                                     

Samansjóðað fimmti ár                                                                   

  3. Hittust tey í Klaksvíks skúla                                                     

Og í dansiringinum.                                                                            

Oddvør søkti starv í Múla,                                                                  

Hann í lærdómstinginum.                                                                   

Har ið annað var, var hitt                                                                 

Sera paralig og fitt.                                                                        

 4.  Sjeytitrý var lukkuárið,                                                                

Dalur fekk økt fólkatal,

Virksemi í lívsins vári,                                                                            

Børn og fjós og bygda(ráðs)val,

Har ið annað var, var hitt,

Felags um alt, gott og skitt

5. Skilafólk, sum álit vekja,

Tørvar altíð bygdunum,

Heppin Dalur og øll oyggin

(At) hava  tey við dygdunum.

Har ið hitt er, annað er,

Mentafólk í okkar’ verð.

6. Kirkja, skúli, Eriksgarður,

Stígum fast er tykkar “ting”

Ung í arbeiði, barnadansur,

Nevndir, ráð og “Sláið ring”.

Harmonikan til dystin fús,

Sangur rungar um øll hús.

7. Vakrast er tó gylta parið,

Tá tey treða fornan dans,

Øll á Gerðinum – ein skari

Virða mentan Føroya lands.

Lærdu næsta ættarlið,

Tekkja somu mál og mið.

Dansurin var eitt upplivilsi. Sum at vera til spennandi sjónleik, tá ið Ormurin legði seg í vegin fram og tað brakar í bogum og bondum.

Stórhúsfólkið loyvdi sær ikki, men gav alt.

 

 

Jónas, Birgitta og Tórur

 

Flagdagshald 2023

   Vit báðar Turið á Bakka fóru til Sands á flaggdagshald. Fitt av fólki kom saman í bókasavnshúsinum. Fundurin var innandura, tí tað var so beista kalt. Ein so sera hugfarslig løta.

Jákup R. Hansen helt røðu. Hann tók støði í tveimum yrkjarum, Mikkjali og Hans Andriasi, teir hava hesar mergjaðu lýsingarnar av Føroya landi. síðani gjørdist røðan meira nútíðarlig og politisk, hann røddi um, hvussu torført tað er hjá fólki at fáa lán , um tey vilja búseta seg á bygd.  Og enntá, segði Jákup, eiga vit meginpartin av bank Nordik, so tað mátti verið so líkatil at havt ein lagaligari lánipolitikk. Hann endaði við at spyrja: Hvørjum flagga vit fyri ?

Tosaði við eina konu um hesa røðu, og hon segði, at dóttir hennara hevði verið í bankanum og biðið um lán, og tey vóru fryntlig og spurdu , hvussu nógv hon skuldi hava. Men tá ið hon segði, at hon ætlaði at búseta seg á Sandi, fekk pípan eitt annað ljóð, tey kundu fáa 1,2 mill. ikki meira, so tey endaðu við at keypa sær hús í Havn fyri 3, 5 mill. Einki problem at fáa lán.

Eg spurdi Jákup, um hann ikki fór at stilla upp næstu ferð. :)

Sandoyarkórið sang tveir sangir, sera væl og harmoniskt. Og so var sjálvandi kakao og bollar á skránni.

Eitt nýtt fyribrigdi á Sandi eru skótar. Tað eru Barbara og Marjun, sum báðar eru tilflytarar á Sandi, og sum hava tikið stig til at stovna skótalið. Tær ætla at byrja við familjuskóltum, tað eru tey smáu (v. foreldrum) . Skótaliðið eitur Nykurtsrósa. Tær skipaðu fyri postarenning aftan á haldið.

Barbara og Marjun

                          Heri Sverrason bygdaráðsformaður                                       

Vilhelmina farin

 Nú var tíðin komin hjá Vilhelminu.

Likkuleiaomman var heimskend í Føroyum, børn, sum komu til Dals at ferðast, royndu at fáa eyga á Likkuleiaommuna. Og hon var ofta at síggja í urtagaðinum ella í vindeyganum. Ein mentakvinna, eitt livandi savn av óítøkiligari mentan - "intangible culture" sum er UNESCO heitið fyri  "mannagongd, framløgu, útsøgn, vitan ella førleika sum er partur av mentan á einum plássi". 

Myndin niðanfyri er frá fyrst í august í ár, Vilhelmina var ússalig, men vit prátaðu saman eina løtu.

Tað er stórur missur hjá bygdini og hjá okkum øllum. Har ljós brenna fá, sæst gjølla, tá ið eitt teirra slóknar. 

Men vit eru rík, sum hava kent Vilhelminu, og hon krógvaði ikki sínar gávur, men læt gávumilt burturav - bæði børnum og vaksnum, og vit kunna fegnast um, at KVF eigur upptøkur, har vit kunna uppliva hennara skjaldur og frásøgn. Vilhelmina var eitt álitisfólk, hon var urguleikari Dals kirkju í mong ár, hon var fremst i dansi og sangi, og hon var ein av stuðlunum undir kvøldsetunum, sum vóru í Eiriksgarði um veturin. Vilhelmina var eitt lívsstykki, um tú hitti hana, var dagurin bjargaður. 

Góðu tit á Deild, tit hava fingið gott í beinið frá mammu og ommu tykkara. Vit drúpa høvur saman við tykkum, men gleðast um minnini.

Djóradagur í Húsavík

Vit fóru suður fyrrapartin og gjørdu eitt legg til Dals, áðrenn vit fóru til Húsavíkar. Í Putlhúsi spældu tær báðar, tað var læruríkt at sita og lurta eftir teirra rolluspølum. Báðar høvdu fleiri rollur, og so valdu tær hvørja "magi" , tær skuldu hava. Mann kann hava eina ella fleiri gandakreftir, t.d. er ein kraft at skrúva tíðina aftur. So áhugavert at hoyra filmstilfar endurnýtt í eini spildurnýggjari søgu á føroyskum-enskum-donskum. Sá eisini, at tey nýttu eitt spælikort til telefon, og Kristina segði, "bíða eg skal søkja", meðan hon kíndi kortinum..ja ja verðin verðin.

Tað er deiligt, tá ið bygdir finna uppá sínar egnu hugnadagar, eisini til smábørn. Djóradagurin í Húsavík hevur verið í nøkur ár. Vit tríggjar fóru so til Húsavíkar, tær eru 7 ár og vóru kanska elstar av børnunum har. Onnur spurdi, um nakrir tikarar mundu vera. Nei tikarar vóru ikki, men nógv heimakríatúr. Ungarnir vóru inni í dansistovuni og tey vaksnu uttanfyri.

Og har var eisini annað til børnini at gera, okkurt sum hevði riggað fult so væl, um sólin skein...men stuttligt kortini. Og tað bar eisini til at keypa sær okkurt at eta, og so var lottarí, men teir vinningarnir vóru ikki ordiliga nakað at skriva heim um.

Fótmassasja

Og ein túr til Skálavíkar, áðrenn vit fóru aftur til Havnar. Spennandi at vita, hvussu alt fer at legna seg har suðurin, nú ið tunnilin kemur. Hotellið á Mølini verður ein týdningarmikil viðspælari. Spell at hølini í Deplinum eru ikki tøk. Kaféin er serstøk og burgarin smakkar sera væl. Besta viðmæli.

Vit sóu heimsins størsta postkassa í Skopun.

Hugsi um undirsjóartunnilin, hvussu fer hann at broyta støðuna í Sandoy? So høvdu vit ivaleyst ikki farið havt tíð at farið til Skopunar at hyggja at postkassanum, meðan vit bíðaðu eftir bátinum.

 

Húsavíkar kommuna.

Húsavíkar kommuna
Skúlavegur 3
230 Húsavík 

Avgreiðslutíð: Mánadag kl. 17 - 18
Tlf. 36 14 83 / 26 15 40
Teldupostur: husfrugv@olivant.fo
Heimasíða: www.sandoyggin.fo

Bygdaráðslimir:
B Símin Hannus Johannesen
A Jákup Martin Sørensen, borgarstjóri
B Sunneva Larsen
A Dávur Sørensen
A Sára Mary Ann Johnsdóttir Anthoniussen

Húsavíkar kommuna fevnir um Húsavík, Skarvanes og Dal.
1. desember 2018 búðu 110 fólk í kommununi.
Víddin á kommununi er 27 ferkilometrar og markatalið er 66.

Nærdemokrati, sjálvsavgerðarrætt, rættvíst býti osfr. Vit hava havt nógv kjak í Føroyum um tær smáu kommunurnar og um samanlegging. Men Húsavíkar kommuna er ikki samanløgd í nýggjari tíð.

Húsavík og Dalur hava fingið hvør sítt vatnhús, tað er eitt reinsiverk til drekkivatn. Myndirnar eru av teimum húsunum.

Ein kassi uppi í bønum og eitt hús í bygdini

Heilt avgjørt eru ymsar meiningar um, hvat er pent og hóskandi og ikki.

Í Húsavík eru góðir asfalteraðir vegin, í Dali er landsvegurin asfalteraður - fyri so vítt - men áarførið vísti, at eisini landsvegurin hevur ein óasfalteraðan geira við káplum o.t. , sum nú liggur berur. Bygdarvegirnir í Dali eru urðar, ikki hugsingur um hjá øðrum enn ítróttarfólki at forsera.

Húsavík

Dalur

Dalur

Jógvan í Toppi sjeyti

HJARTALIGA TIL LUKKU

Jógvan er trímenningur genturnar hjá mær, tað er altíð so hugnaligt at hitta hann í túninum í Dali og tey seinnu árini úti á Bakka hjá Turið og Vitusi. Skyldgentur kallar hann tær, so inniligt.

Tað eru tvey ár síðani Jógvan boðaði frá, at hann fór at halda føðingardag, men nú var endiliga klárt. Veitsluhøllin í Dansifrøði var so vakurt pyntað, og har var borðreitt til 240 fólk. Barbara og øll tey høvdu staðið fyri at fáa alt til reiðar. So lívsjáttandi og optimistiskt. Og  borðhaldið var eitt av teimum heilt góðu.

Jógvan bjóðaði vælkomin, og beinanvegin kendist hesin familjutokkin, tá ið hann nevndi sínar mostrar, sum sótu har til háborðs við honum. Toppasystrarnar hava fyrr verið á hesum bloggi, men tær eru yndisligar og sterkar kvinnur, so tær eru altíð kærkomnar sum gestir á blogginum.

Jónleif var borðstjóri, og hann gjørdi sítt arbeiði til lítar. Nakrar fínar søgur og ongar av hasum fjákutu morreyðu, t.d. var ein eldri maður, sum hevði fingið sær eina unga damu, og hann bleiv spurdur um gentan mundi vera trúgvandi, ja ja segði maðurin, tí hon talaði sera nógv um nýggja testamentið. Ella hin um norðingarnar sum bestiltu sær konu úr Daells varehus. Tá ið annar fregnaðist hjá hinum, um einki var frætt um konurnar, var svarið; jú jú, nú verða tær nokk skjótt her, tí at klæðini eru komin. 

Símun Erik, Tórur, Jóannes

Og stórhúsmenninir spældu harmoniku. Stuttligt at Tórur eisini var í orkestrinum. Eg troyttist ikki av at eygleiða hesar snillingar.  Borðhaldið varð  væl stýrt og so fjølbroytt, at tíðin leyp avstað. So sera nógvar góðar talur, sum góvu okkum innlit í lív Jógvans, bæði í uppvøkstrinum í Dali og seinni.

Mynd tikin av Heiðveigsa FB

Familjan gav honum góð ummæli sum ein tolin og gestablíður toppabbi.  Heiðveig legði fyri við eini hjartaligari og erligari kærleiksváttan, og hann fekk eisini ein sang frá Heiðveig. Barbara og mamma hennara eru hjartavinkonur, so Barbara hevur fingurin á pulsinum viðvíkjandi mammu síni og kann vitna, at Jógvan er góður fyri Heiðveig, tey rigga saman.    "Abbadøturnar" Valborg og Súsanna løgdu báðar dent á, hvussu gestablíður Jógvan er, og so er hann so góður við hundin hjá teimum eisini. Dalbingar  vóru ikki aftastir í talaralistanum, og vit hoyrdu stuttligar søgur um spælibróðurin Jógvan, sum var so sera raskur, men eisini kundi vera kúllasligur. Ein nýyrktur sangur var um Jógvan á fjalli í Syðsta haga, har rann Jógvan allan seyðin aftur og fekk í rætt. 

Sámal Petur í Grund kallaði føðingardagsbarnið Jógvan hjá okum, og hann lutaði eisni barndómsminnir við veitslufólkið. Síðan fóru systkin og systkinabørn á pallin og sungu ein sang, sum var yrktur til Jógvan. Bert spell, at Sunnvør hvørvur heilt aftanfyri hasar stóru menninar, men tey tóku eina mynd aftan á sangin, kanska tey kunna senda mær hana, so seti eg hana her. Onnur høvdu eisini orðið. 

 

Eg segði takk fyri meg nokso tíðliga, men eg ivist ikki í, at hesi festligu fólkini hildu á til tann ljósa morgun.

Myndirnar hevur Johild Nolsøe tikið.